“Ở Mississippi và Alabama, chúng tôi là tổ chức phi lợi nhuận duy nhất phục vụ cộng đồng châu Á – Thái Bình Dương,” cô Jane Nguyễn của văn phòng Biloxi nói.
Đó là điểm khác biệt lớn giữa BPSOS-Gulf Coast (Duyên hải Vịnh Mexico) và các chi nhánh khác của BPSOS tại Georgia, California, Texas, và Virginia.
“Thậm chí nhiều người còn không biết có cộng đồng người Việt ở khu vực Vùng Vịnh Mexico cho tới khi xảy ra bão Katrina.”
Từ đó BPSOS-Gulf Coast được thành lập năm 2006, và hiện nay bao gồm hai văn phòng ở Biloxi, Mississippi và Bayou La Batre, Alabama.
BPSOS-Gulf Coast phân phát thực phẩm tại Biloxi tháng 12/2023.
Vì sao ghép hai bang Alabama và Mississippi?
Cô Jane Nguyễn giải thích, vì lý do dân số, ghép hai văn phòng Bayou La Batre và Biloxi sẽ tiện hơn để xin tài trợ và trợ cấp cho cộng đồng người châu Á – Thái Bình Dương ở Vùng Vịnh Mexico, và hai nơi chỉ cách nhau khoảng một tiếng lái xe.
Hoàn toàn không như Quận Cam hay Houston, cộng đồng người Việt ở đây khá nhỏ, là cộng đồng đánh cá có từ sau Chiến tranh Việt Nam—có nhiều người có thu nhập thấp và không biết tiếng Anh nhiều.
Cứu trợ sau bão Katrina
Vì gần biển và thường phải đối mặt với giông bão, BPSOS-Gulf Coast làm việc với cơ quan liên bang và tiểu bang; huấn luyện cách đối phó với thiên tai, cách dọn dẹp, sơ tán, cứu người; làm việc với Cơ quan Thời tiết Quốc gia để dịch sang tiếng Việt thông tin về thiên tai và cảnh báo khẩn cấp; giúp đối phó với thiên tai như cung cấp nơi trú ẩn, ghi danh xin hỗ trợ, v.v.
BPSOS-Gulf Coast được thành lập ngay sau khi xảy ra bão Katrina năm 2005. “Chúng tôi hỗ trợ cộng đồng tiếp cận với các dịch vụ và nguồn lực họ cần sau bão Katrina. Chúng tôi giúp nhiều người cần chuyển nhà, hỗ trợ lương thực, hỗ trợ tài chính,” cô Jane Nguyễn nói. BPSOS-Gulf Coast cũng giúp họ ghi danh xin hỗ trợ từ FEMA (Federal Emergency Management Agency, tức Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang).
Rất nhiều người bị mất hết nhà cửa vì bão. “Phía đông Biloxi bị bão quét sạch, nhà cửa bị nghiền nát đến tận móng.”
BPSOS-Gulf Coast giúp họ có chỗ ở tạm thời, giúp họ làm đơn xin trợ cấp xây lại nhà mới, giúp họ có hỗ trợ thuê nhà hoặc hỗ trợ thế chấp, và cũng hợp tác với FEMA để cung cấp nhà di động.
Một số người vì nhiều lý do không thể xây lại nhà mới sau bão và quyết định dọn đi nơi khác, chẳng hạn như Houston—cô Jane Nguyễn cho biết BPSOS-Gulf Coast cũng hỗ trợ họ dọn nhà.
Sự cố tràn dầu Deepwater Horizon
Diễn ra năm 2010 và còn gọi là vụ tràn dầu BP, đây là sự cố nổ giàn khoan ở khoan dầu bán tiềm thủy Deepwater Horizon của tập đoàn dầu khí BP. Theo National Geographic, vụ nổ này đã xả hơn 130 triệu gallon dầu thô vào Vịnh Mexico, là vụ tràn dầu lớn nhất từ trước tới nay ở vùng biển Hoa Kỳ và một trong những thảm họa môi trường kinh khủng nhất trong lịch sử thế giới.
Thảm họa Deepwater Horizon có tàn phá nặng nề đến cộng đồng ngư dân và ngành hải sản Vịnh Mexico, bao gồm cộng đồng người Việt.
“Chúng tôi có tới hơn 100 hồ sơ trong vòng một tuần,” cô Jane Nguyễn nói. “Người ta không có thực phẩm để ăn, không có tiền trả điện nước.”
Dầu tràn phải mất một thời gian để dọn sạch, một số người bán tàu và chuyển sang nghề khác—thường là thế hệ trẻ—nhưng những người lớn tuổi hơn chỉ biết mỗi nghề đánh cá.
BPSOS-Gulf Coast làm việc với các cơ quan địa phương để giúp họ có hỗ trợ tài chính, hỗ trợ tiền trả góp nhà, và cũng giúp họ làm đơn xin bồi thường từ tập đoàn BP.
Theo cô Jane Nguyễn, quá trình từ lúc BPSOS-Gulf Coast nhận hồ sơ tới lúc trao tiền, nếu mọi giấy tờ đầy đủ và không có vấn đề gì, là 2 tuần.
Thúc đẩy cộng đồng đi bầu
BPSOS-Gulf Coast cũng có chương trình Kêu gọi Bỏ phiếu (Vote Your Voice Initiative), khuyến khích cộng đồng người Việt tham gia bầu cử và cất lên tiếng nói, giải thích quá trình bầu cử, cung cấp thông tin về các ứng cử viên và dịch sang tiếng Việt, tăng cường sự gắn kết giữa cộng đồng và các quan chức, v.v.
Cô Jane Nguyễn cho biết, khi thuyền nhân mới đến sống ở khu vực Vùng Vịnh Mexico, “họ phải đối mặt với rất nhiều sự phân biệt chủng tộc, rất nhiều sự phản đối từ cộng đồng người da trắng, cho là cộng đồng người Việt xâm chiếm không gian của họ, chiếm lấy ngành công nghiệp của họ.”
Tuy nhiên qua thời gian, bằng khả năng, người Việt “đã khẳng định mình là một phần không thể thiếu của cộng đồng đánh cá ở đây.”
Qua chương trình Kêu gọi Bỏ phiếu, BPSOS-Gulf Coast muốn nâng cao nhận thức và thúc đẩy người Việt tham gia thêm vào chính trị và hoàn thành nghĩa vụ công dân.
Vài thống kê
Phân phát lương thực ở Biloxi tháng 12/2021.
Ngoài những điều đã kể, BPSOS-Gulf Coast cũng có các chương trình về sức khỏe, giúp nạn nhân bạo hành gia đình, và hỗ trợ dịch thuật cho cộng đồng người Việt.
Theo BPSOS-Gulf Coast, từ lúc thành lập tới nay họ đã giúp:
- Hơn 1,500 thành viên cộng đồng có dịch vụ chăm sóc sức khỏe
- Hơn 1,000 người được hỗ trợ để có vaccine cho Covid
- Hơn 3,000 người được hỗ trợ sau thảm họa bão Katrina
- Hơn 850 ngư dân làm đơn xin bồi thường sau sự cố tràn dầu Deepwater Horizon
- Hơn 475 người hỗ trợ ghi danh bầu cử
Năm 2015, Dân biểu Liên bang Judy Chu cũng nhắc tới đóng góp của BPSOS cho cộng đồng người Việt sau bão Katrina và sự cố tràn dầu.